Superman: Czerwony Syn (Egmont)

Kupiłem swój pierwszy duży album komiksowy od Egmonta. I od razu zawód. Nie przeczytałem dokładnie opisu i nie wiedziałem, że okładka tego ich wydania jest niby twarda, ale w obwolucie. Czyli w praktyce dostajemy komiks który jest obłożony dwoma czarnymi tekturkami rodem z PRLu. To ma być "DC Deluxe"? Tym bardziej, że skromny napis "DC Deluxe Superman Czerwony Syn" tłoczony na tym czarnym czymś jest do góry nogami i na tylnej okładce. No chyba, że okładki są dobre a cały komiks w środku jest przyklejony odwrotnie. 

Ale jest na to sposób - mogę sobie odwrotnie włożyć tą cienką i mnącą się obwolutkę ze śliskiego papieru by było ok. Na niej są te niby ślady po zagięciach, by wyglądał bardziej "komunistyczne". Wyszło to jednak bardzo słabo i sztucznie. Naprawdę duże rozczarowanie. WKKM ze swoją normalną twardą okładką i lakierem na niej wygląda o wiele, wiele lepiej. Dodam jeszcze, że możemy zapomnieć o szkicach kadrów komiksu zaraz za okładką - jest czarny karton i to tyle. Po takim doświadczeniu odechciewa mi się kupować "Kryzys Tożsamości", który niby też ma taką obwolutę. A "Batman: Ziemia Jeden" ma normalną twardą okładkę. Jakie kryterium zadecydowało, że jeden komiks Egmontu ma taki wygląd, a drugi siaki - nie mam pojęcia.

Podobno najważniejsza jest zawartość, więc przejdźmy do niej. Pierwsze co mi się rzuciło w oczy to szata graficzna. W ogóle nie dowiadywałem się o szczegółowej treści czy wyglądzie stron, by być zaskoczonym. I rzeczywiście kurde się zaskoczyłem. Nie znam innych prac Dave'a Johnsona i zdaję sobie sprawę, że przyjął on stylistykę socrealistyczną, by czytelnik bardziej wczuł się w wykreowany świat. Chyba jednak za bardzo przesadził z tą topornością. Albo bardzo powierzchownie potraktował ten nurt artystyczny, który potrafił też tworzyć ładne rzeczy (czasem). Superman i obrazki na całą stronę wyglądają bardzo ładnie. Ale sporo kadrów ma tą swoją toporność, brudność, na pierwszy rzut oka niestaranność, albo zbyt głęboką stylizację która się przejawia niedokładnością i małą liczbą detali. Może tak miało być, ale mnie - człowieka  z 2015 roku, ona nie ujmuje. Komiks rysowali też Andrew Robinson, Kilian Plunkett i Walden Wong. I mam wrażenie, że te rysunki, które podobają mi się bardziej są właśnie ich a nie Johnsona.

Przyjrzyjmy się zatem treści. Pomysł przedni i zdecydowanie wart realizacji. Ale bez przesady. Aż tak genialny, odkrywczy i nowatorski to on nie jest, jak to opisuje Kamil Śmiałkowski w Posłowiu. Komiks wyszedł w 2003 a raptem rok wcześniej Marvel wydał album Gaimana, który przeniósł całe swoje universum do wiktoriańskiej Angli. Większość fanów też może rzucać różne ciekawe miejsca i czasy - starożytność, krucjaty, Japonia za Shogunatu, steampunk, Marvel 2099 - a nie, to już było. :) Tak więc jeśli nawet Millar wymyślił to w czasach swojego dzieciństwa, to aż taki genialny pomysł to nie był. W ogóle mam mieszane uczucia co do tego scenarzysty. Niby dobrze pisze, ale nie podobali mi się Ultimates (przynajmniej pierwsze 6 zeszytów), a Wojnę Cywilną uważam za wielką głupotę, tym bardziej, że zaraz potem zaczęto wybielać Tonego Starka a winę zrzucać na Skrulli. Można za wszystko obwinić Bendisa, ale fakt pozostaje faktem, że Millar pisał tą główną serię.

Historia o Czerwonym Synu jest podzielona na 3 akty - początek, środek i koniec, czyli standardzik. Wykreowany komunistyczny Superman jest dla mnie pełen sprzeczności. Ja znam historię i naprawdę nie chce mi się wierzyć, że zwykli, prości pracownicy kołchozu na Ukrainie byli tak oddanymi i fanatycznymi komunistami, że wychowali w tych "ideałach" przygarniętego kosmitę. Jeju - raptem 5 lat wcześniej skończył się na Ukrainie Wielki Głód, który sztucznie wywołał Stalin by wyniszczyć wciąż niepokornych wobec ustroju Ukraińców. Jakim więc cudem Kal El mógł zapałać taką miłością do tego krwawego tyrana? Wiemy co prawda, że nauczanie historii w krajach zachodnich bardzo kuleje i dla nich tereny na wschód od Berlina to dziki kraj o którym można pisać wszystko, a ludzie i tak to kupią. Bardziej bym już uwierzył, że z kołchozu wyszedł zapijaczony traktorzysta z czerwonym nosem, który potem uzywał swych mocy jak Hancock, grany przez Willa Smitha. :) Na dodatek Millar zostawił swojemu Supermanowi większość dobrych cech - miłość, dobroć, współczucie, idealizm, chęć pomocy wszystkim ludziom. Mi to się w ogóle nie kleiło z KGB, gułagami i zamienianiem ludzi w bezmyślne drony. To oczywiście tylko komiks i nie należy się zbytnio zastanawiać na jego logiką, więc uznajcie to tylko za moje czepiactwo. Autorowi chodziło o opowiedzenie historii komunistycznego superherosa i podporządkował wszytko  temu pomysłowi.

Nie ustrzeżono się też klasycznego błędu opowieści o światach alternatywnych. Wiele zdarzeń przebiegło prawie dokładnie tak jak w podstawowym universum - Brainiac knuje jak zawsze, Luthor jest arcywrogiem Supermana który stworzył Bizzarro i resztę klasycznych przeciwników, Wonder Woman podkochiwała się w Kal Elu, a on i tak zakochał się w Lois, Hal Jordan zostaje Zieloną Latarnią a Batmanowi zabito rodziców i dlatego dołączył do opozycji. Ten ostatni motyw widziałem też wiele lat wcześniej w kreskówce Justice League TAS, gdzie w innym alternatywnym świecie Batman też był bojownikiem o wolność. Zresztą fragmenty z Gackiem są opisane i przedstawione chyba najlepiej w całej opowieści. Bo Batman jak zwykle jest Batmanem i góruje nad wszystkimi. Nawet nad niepokonanym Wielkim Bratem, czego oczywiście można się było spodziewać. Jedyną chyba innowacyjnością (poza oczywistą dominacją czerwonej zarazy) jest to, że Jimmy pracuje dla FBI a Lois jest żoną Luthora. Tylko co z tego jak ich małżeństwo jest takie sobie. Czyli mamy podobnie jak w komiksie "Batman: Ziemia Jeden" - im bardziej wszystko zostaje zmienione, tym bardziej wygląda tak samo. Ja czasem chciałbym przeczytać o naprawdę alternatywnej rzeczywistości, która zdecydowanie by się różniła od tych rzeczy które dostajemy zazwyczaj.

Samo zakończenie też nie jest specjalnie odkrywcze. Każdy kto do końca przeczytał Marvel  Zombies, zrozumie o co mi chodzi. W sumie nie jest to zła historia, ale ci co spodziewają się innowacyjności, mogą srodze się zawiść. Ja chciałbym też więcej szczegółów, których nas pozbawiono. Nie widzimy dokładnie jak przebiega podbój i dominacja nad resztą świata. Jak Superman dokładnie osiąga to wszystko. Mówi po prostu, że wyleczy głód, choroby, wojny i że stworzy szczęśliwe i dostatnie społeczeństwo. I to wszystko się dzieje jak za dotknięciem czarodziejskiej różdżki - prawdziwe cuda panie. Trochę brakowało też onlinerów, ale pewien smaczkowy humor można dostrzec i docenić. Choćby Batman mówiący do ludzi "towarzyszu" albo ta jego rosyjska czapeczka na kapturze - tak absurdalnie stereotypowa ale ujmująca i wywołująca uśmiech mimo wszystko. Podobała mi się też duża,radziecka czcionka wstawiana tam gdzie było to możliwe. Akurat ona dobrze podkreślała klimat ZSRR.

Egmont widzi co się dzieje po sąsiedzku i też zamieszcza pewne dodatki w swoim wydaniu. Mamy wstęp napisany przez Toma Desanto. Na końcu albumu są szkice rysownika z odręcznymi notatkami. Ale pisane po angielsku, więc nie chciało mi się tego czytać. ;) Ostatnią stronę zajmuje Posłowie Kamila Śmiałkowskiego (pisze na Hataku.pl), który zachwyca się i Millarem i Johnsonem.

Z czystym sercem polecić tego albumu nie mogę. Nie podoba mi się jakość wydania (poza papierem który jest kredowy i ok) i z połowa rysunków. Sama historia może być, ale nie odczułem efektu WOW podczas lektury. I nie wiem właśnie czy osobie mniej interesującej się komiksami, może się ona podobać. Może tak, może nie. Ja jako zblazowany komiksiarz, który widział już wszystko :) jestem do niej sceptyczny, bo oczekiwałem większego powiewu świeżości niż dostałem.